De lach van mijn moeder

Eind juli ligt mijn moeder op haar sterfbed. Ze slaapt veel. Haar magere gezicht, waar een verdrietige frons op staat, wordt steeds zachter. De vertrouwde gezichten van het verpleeghuis lopen in en uit om haar te verzorgen.

Af en toe komt ze bij. Ik vraag of ze pijn heeft. Ze heeft immers verscheidene botbreuken in haar lijf. Ze zegt hardgrondig ‘Nee.’ Ze zegt: ‘Ik heb heerlijk geslapen.’ Ze ligt er rustig en vredig bij. De morfine doet haar goed.

Ik kan me steeds meer ontspannen bij haar sterfbed en zit er uren. Dromerig, verdrietig, vredig. Ik lees een boek en lees haar af en toe voor uit Toon van Telligen, ‘De egel, dat ben ik’.

Tijdens zo’n uur dat ik bij haar zit, sta ik op en kijk haar in haar gezicht. Haar ogen gaan open en ze kijkt me aan. Het volgende ogenblik verschijnen er duizenden lachrimpeltjes om haar ogen. Ik merk dat mijn gezicht meedoet. We hoeven niets te zeggen.

Duizenden keren heeft mijn moeder naar mij geglimlacht. Als ik als klein meisje bij haar kwam, als ik mijn kinderen bij haar bracht en de laatste jaren als ik mijn kleinkinderen meenam. Mijn kleindochter van 1 zegt nog steeds ‘omi’ als we in de buurt van het verpleeghuis komen.

In de tijd van haar overgaan ben ik bezig met een groot LEGO bouwwerk. Ik bouw een elventempel. Het bouwen met LEGO is voor mij een kinderlijk nutteloze bezigheid. Het brengt me terug in mijn jeugd, waarin ik eindeloos alleen speelde. Het brengt mijn gedachten tot rust. Het helpt me om de fijne motoriek van mijn handen anders te gebruiken zodat ik ontspan van het vele typen achter de laptop.

Gaandeweg, zo rond de begrafenis, realiseer ik me dat er naast de tempel een begraafplaats verschijnt. Mijn handen pakken de steentjes en drukken ze vast volgens de tekening van de ontwerper.

Als extra maak ik de bloemenzee die mijn moeder meekreeg op haar graf. Ik geef een poppetje haar prachtige witte haar en leg haar neer voor in de tempel. Vele poppetjes lopen rond op de begraafplaats. Andere poppetjes zitten bij de opgebaarde. Op deze manier helpt LEGO me op een nog diepere manier te zijn met wat er is.

(Op de foto zie je mijn oudste zus op schoot bij mijn moeder).